U wordt door niemand verwacht

Nederlandse joden na kampen en onderduik

In dit opmerkelijke boek geeft Michal Citroen een onthutsend beeld van de behandeling die Nederlandse joden na hun terugkeer uit de kampen of onderduik ten deel valt. In de zomer van 1945 kwam de grootvader van Michal Citroen terug uit Auschwitz. Veel later vertelde hij haar hoe afschuwelijk de eerste jaren na de oorlog voor hem en zijn landgenoten geweest water: 'De Nederlanders hebben zich schunnig gedragen'. Haar grootvader was geen uitzondering. Eenmaal thuis op vaderlandse bodem was er voor de meeste joden geen aandacht, geen begrip en geen opvang. Behalve door het schamele restant van de joodse gemeenschap zelf werden zij door niemand verwacht. Waren de joden eigenlijk nog wel welkom in Nederland? Had het Duitse antisemitisme misschien wortel geschoten? Of had de rest van de Nederlanders het alleen te druk met de eigen problemen? Op basis van literatuurstudie, bronnenonderzoek en gesprekken met direct betrokkenen geeft Michal Citroen een antwoord op deze vragen. Jaar oorspronkelijke uitgave: 1999